PHƯƠNG PHÁP VIẾT BÀI NLXH CÓ ĐỘ DÀI 600 CHỮ THEO ĐỀ MINH HOẠ THPT QG NĂM 2025

 Phương pháp viết bài văn nghị luận xã hội (600 chữ - 3 trang giấy thi)

1. Phương pháp viết mở bài:

• Nêu vai trò, ý nghĩa, giá trị của VĐXH tích cực đó -> Dẫn dắt vấn đề XH đó ( vấn đề tích cực)

• Nêu tác hại và hậu quả nhiêm trọng của vấn đề XH đó -> Dẫn dắt người đọc đến với VĐXH đó ( vấn đề tiêu cực)

• Trích dẫn một câu nói của một danh nhân thay cho lời mở đầu -> Dẫn dắt người đọc đến với VĐXH đó

        

2. Phương pháp viết thân bài:

1. Phân tích và giải thích đề bài NLXH theo hướng “mở” ( Phải giải thích sâu và chi tiết hơn về cả mặt tích cực và tiêu cực của vấn đề XH -> Đưa ra lựa chọn đúng đắn, phù hợp.

2. Chứng minh bằng các dẫn chứng giàu sức thuyết phục ( 2 - 3 dẫn chứng)

3. Nêu phản đề và bác bỏ

4. Bàn luận mở rộng: Đưa ra những biện pháp để giải quyết các hiện tượng tiêu cực trong phản đề một cách hiệu quả

5. Liên hệ bản thân: Rút ra bài học về nhận thức về hành động

      3. Kết bài

• Khái quát chung một lần nữa về lựa chọn đúng đắn của mình

• Khái quát nâng cao tầm quan trọng của vấn đề

• Dùng câu hỏi tu từ có sức khơi gợi hành động hay trích ra một câu nói của danh nhân thay cho lời kết

Tại sao Ipad siêu tốt, siêu bền nhưng vẫn bị ế?

Có lẽ khi chúng ta đề cập đến việc mua máy tính bảng thì lựa chọn số một của rất nhiều người dùng không gì khác đó chính là iPad. iPad vô cùng bền bỉ, mạnh mẽ, hỗ trợ lâu dài.... Tuy vậy hiện giờ nó vẫn đang bán ra với một doanh số lợi nhuận thu về thất vọng. iPad tốt vậy nhưng tại sao nó cũng chịu chung cảnh ngộ như các máy tính bảng Android. Hãy cùng nhau tìm hiểu ngay bây giờ.

Mỗi khi nói đến máy tính bảng, sự lựa chọn đầu tiên và cũng là duy nhất của người dùng chính là iPad. Không thể phủ nhận rằng Apple đã tạo ra những chiếc máy tính bảng quá tốt và quá bền. Mọi thứ được "Táo khuyế"t trang bị trên dòng sản phẩm máy tính bảng của mình hoàn toàn không có gì đáng phải chê trách. Chúng ta đã được chứng kiến những chiếc iPad cũ như iPad Air, Air, iPad 4 dù đã có tuổi thọ lên đến vài năm, nhưng tại thời điểm năm 2018 thì những chiếc iPad này vẫn hoạt động và cho một hiệu năng ở mức vẫn cực kì tuyệt vời. Những gì Apple đã chú trọng đầu tư vào iPad đã khiến cho khoảng cách giữa iPad và máy tính bảng chạy Android là rất xa và vô cùng khó có thể san lấp. Tuy nhiên, với sự bùng nổ của smartphone cùng những công nghệ tiên tiến thì nó đã và đang đe dọa nghiêm trọng đến tương lai của những chiếc máy tính bảng trong đó có cả iPad.

iPad nói riêng hay máy tính bảng nói chung thì đều đã có một thời kì hoàng kim của nó với vô số người sử dụng và nhu cầu chủ yếu là để giải trí như đọc sách, xem phim, chơi game. Hồi tưởng lại một chút về quá khứ, thời điểm nở rộ của iPad diễn ra vào quý I 2014 với sự ra mắt của hai chiếc iPad là iPad Air và iPad Mini 2, hơn hai mươi sáu triệu chiếc là con số máy đã được bán ra trong năm 2014 hãy đem so sánh với quý I của năm 2017 và 2018 thì số lượng iPad bán ra chỉ vẻn vẹn bằng 1/2 so với năm 2018, khoảng 13 triệu chiếc đã được Apple bán ra trong 2017 và 2018.

Khoảng thời gian từ năm 2014 đến 2017 và 2018 đã chứng kiến rất nhiều sự thay đổi của thế giới công nghệ, tiểu biểu là số lượng smartphone và laptop bán ra trên thế giới tăng theo hằng năm chưa kể đến là việc đời sống con người đã cải thiện rất nhiều trong hơn ba năm đến bốn năm vừa rồi, con người đã tiếp thu được nhiều công nghệ mới cũng như kiến thức và sự lựa chọn những sản phẩm đến từ người dùng ngày càng thông minh hơn. Vậy câu hỏi được đặt ra ở đây, iPad tốt là vậy nhưng tại sao vẫn ế. 

Để giải thích cho việc iPad đang bán ế thì dưới đây là một vài lý do để minh họa.

1. ĐIỂM MẠNH VÀ CŨNG LÀ ĐIỂM YẾU CỦA IPAD: IPAD QUÁ TỐT, QUÁ BỀN 

Cái gì thì cũng có hai mặt của nó. Apple làm iPad quá bền, quá tốt điều này sẽ đem lại rất nhiều thuận lợi cho iPad trong việc cạnh tranh với các máy tính bảng chạy Android hay Windows. Nhưng cũng chính vì iPad quá tốt nên dẫn đến việc Apple không bán được chính sản phẩm này. Người dùng sở hữu cho mình những chiếc iPad có thể lên đến 5 năm, hiệu năng thì qua thời gian vẫn đáp ứng được thoải mái tất cả các nhu cầu sử dụng, pin của iPad thì không có điểm gì có thể chê được, thời gian sử dụng thực tế rất lâu, đặc biệt iPad cực kì bền, việc rơi, rớt nếu có xảy ra thì việc thay thế và sửa chữa cũng vô cùng dễ dàng do phụ kiện, linh kiện có rất nhiều trên thị trường. Một chiếc máy tính bảng hội tụ mọi điều kiện tốt đến như vậy thì thử hỏi sẽ có bao nhiêu người có ý định nâng cấp hoặc mua hẳn một chiếc máy tính bảng mới? Cũng phải kể đến là việc Apple luôn luôn update những phiên bản iOS mới nhất cho iPad kể cả là những dòng iPad thuộc thế hệ cũ, sự hỗ trợ của Apple đối với iPad rất ổn định và lâu dài. iPad quá tốt iPad quá bền vì thế cho nên nhu cầu nâng cấp hoặc mua một chiếc iPad mới chiếm một con số vô cùng nhỏ.

Smartphone đang trở nên quá tốt, nhỏ gọn hơn những chiếc iPad có kích thước lên đến 9.7 inch hay kể cả là 7.9 inch mà vẫn đủ lớn để sử dụng một cách vô cùng dễ dàng cùng với đó là việc rất thuận tiện trong việc mang đi trong khi di chuyển. Chúng ta đã không còn xa lạ với những chiếc smartphone có màn hình 5.5 inch 5.7 inch hay trên 6 inch đang được xuất hiện rất nhiều trong vài năm trở lại đây, điều này khiến cho khoảng cách màn hình giữa smartphone và tablet đang ngày càng bị thu hẹp lại. Phần lớn nhu cầu của người dùng khi lựa chọn máy tính bảng vì một điều quan trọng nhất  đó là dùng nó để giải trí vì máy tính bảng có màn hình lớn, tuy vậy smartphone đang ngày càng to lên chưa kể là về camera thì iPad sẽ không bao giờ có thể tốt bằng camera trên những chiếc smartphone, cũng như khả năng tiện dụng như nghe, gọi, nhắn tin và rất nhiều tính năng độc đáo và hữu ích khác. Đây là một lý do vô cùng quan trọng khiến cho iPad bị ế.

2. SMARTPHONE ĐANG DẦN DẦN THỐNG LĨNH THỊ TRƯỜNG

Smartphone đang trở nên quá tốt, nhỏ gọn hơn những chiếc iPad có kích thước lên đến 9.7 inch hay kể cả là 7.9 inch mà vẫn đủ lớn để sử dụng một cách vô cùng dễ dàng cùng với đó là việc rất thuận tiện trong việc mang đi trong khi di chyển. Chúng ta đã không còn xa lạ với những chiếc smartphone có màn hình 5.5 inch 5.7 inch hay trên 6 inch đang được xuất hiện rất nhiều trong vài năm trở lại đây, điều này khiến cho khoảng cách màn hình giữa smartphone và tablet đang ngày càng bị thu hẹp lại. Phần lớn nhu cầu của người dùng khi lựa chọn máy tính bảng vì một điều quan trọng nhất  đó là dùng nó để giải trí vì máy tính bảng có màn hình lớn, tuy vậy smartphone đang ngày càng to lên chưa kể là về camera thì iPad sẽ không bao giờ có thể tốt bằng camera trên những chiếc smartphone, cũng như khả năng tiện dụng như nghe, gọi, nhắn tin và rất nhiều tính năng độc đóa và hữu ích khác. Đây là một lý do vô cùng quan trọng khiến cho iPad bị ế.

3. TƯƠNG LAI IPAD THAY THẾ CHO LAPTOP LÀ ĐIỀU KHÔNG THỂ 

Rất nhiều người dùng từng có quan điểm rằng họ sẽ mua một chiếc iPad để thay thế cho một chiếc Macbook hoặc một chiếc laptop chạy hệ điều hành Windows. Nhưng họ chưa thể nhận ra rằng có rất nhiều tác vụ quan trọng không thể làm được trên iPad thì lúc này một chiếc laptop sẽ là sự lựa chọn tốt nhất cho bạn, nếu bạn nghĩ sẽ mua thêm phụ kiện như bàn phím, chuột không dây cho iPad của bạn thì điều đó là rất bình thường nhưng liệu bạn có thể chạy được những tác vụ mang tính chuyên biệt rất cao trên chiếc iPad hay không? Lấy một ví dụ đơn cử là với Photoshop hay Premiere hoặc thiết kế hay vẽ vời với adobe illustrator những điều bạn muốn thực hiện này sẽ không trở thành hiện thức trên chiếc iPad của bạn. Vào những yêu cầu cụ thể như trên thì lúc này iPad được tạo ra với mục đích chính là để giải trí.


Trên đây là ba lý do để minh họa cho việc iPad đang ngày một bị ế. Hi vọng qua bài viết này sẽ giúp cho người dùng có được một cái nhìn chân thực và khách quan hơn về những khía cạnh khác cảu iPad. Chúng ta hãy cùng hi vọng một tương lai tươi sáng hơn sẽ đến với thị trường máy tính bảng nói chung và iPad nói riêng trong thời gian gần nhất. 

Những tiết lộ bí mật về bài thơ "Đồng Chí" - Nhà thơ Chính Hữu

MỘT VÀI KỶ NIỆM KHÔNG THỂ NÀO QUÊN VỚI BÀI THƠ ĐỒNG CHÍ

          Vào cuối năm 1947, tôi tham gia chiến dịch Việt Bắc. Địch nhảy dù ở Việt Bắc và hành quân từ Bắc Kạn đến Thái Nguyên. Chúng tôi phục kích từng chặng đánh, truy kích binh đoàn Beaufré. Khi đó tôi là chính trị viên đại đội. Phải nói là chiến dịch vô cùng gian khổ. Bản thân tôi cũng chỉ phong phanh trên người một bộ áo cánh, đầu không mũ, chân không giày. Đêm ngủ nhiều khi phải rải lá khô đê’ nằm, không có chăn màn, ăn uống rất kham khổ vì đang trên đường hành quân truy kích địch. Tôi cũng phải có trách nhiệm chăm sóc anh em thương binh và chôn cất một số tử sĩ. Sau trận đó, tôi ốm, phải nằm lại điều trị; đơn vị cử một đồng chí ở lại săn sóc tôi. Trong khi ốm, nằm ở nhà sàn heo hút, tôi làm bài thơ Đồng chí.

         Bài thơ Đồng chí  được làm sau bài thơ Ngày về. Tôi thấy lúc này làm thơ cao xa quá là vô trách nhiệm với những người cùng chiến đấu và hi sinh với mình. Trong bài thơ Đồng chí, tôi muốn nhấn mạnh đến tình đồng đội. Suốt cả cuộc chiến đấu chỉ có một chỗ dựa dường như là duy nhất để tồn tại, để chiến đấu là tình đồng chí, tình đồng đội. Đồng chí ở đây là tình đồng đội, không có đồng đội tôi không thể nào làm tròn được trách nhiệm, không có đồng đội tôi cũng đã chết lâu rồi. Bài Đồng chí là lời tâm sự viết ra để tặng đồng đội, tặng người bạn nông dân của mình. Bài thơ viết có đối tượng. Tôi hiểu và qúy mến người đồng đội của tôi nên tiếng nói thơ ca giản dị và chân thật. Tuy nhiên Đồng chí không phải là bài thơ nôm na. Trước Cách mạng, tôi có làm một ít thơ. Trong thơ, tôi cố gắng để nói cái cần nói, không nói dài, nói thừa. Tôi mong có được sự hàm súc, cô đọng của lời thơ, và hình ảnh thơ phải mang tính tạo hình. Tôi là lính của Trung đoàn Thủ đô. Tôi vào bộ đội ngày 19-12-1946. Bước vào cuộc kháng chiến, tuổi trẻ nhiều lúc bốc men say. Bài Ngày về phản ánh một mặt khía cạnh của tâm trạng tôi và bài Đồng chí cũng phản ánh một mặt của tình cảm tôi. Bài thơ được làm nhanh. Tôi làm để tặng bạn. Tôi không phải là nông dân và quê hương tôi cũng không phải trong cảnh “nước mặn đồng chua” hoặc đất cằn cỗi sỏi đá. Cái tôi trong bài thơ có những chi tiết không phải là tôi mà là của bạn, nhưng về cơ bản thì là của tôi. Tất cả những hình ảnh gian khổ của đời lính thiếu ăn, thiếu mặc, sốt rét, bệnh tật... bạn và tôi đều cùng trải qua. Trong những hoàn cảnh đó, chúng tôi là một, gắn bó trong tình đồng đội. Viết về bộ đội nhưng thơ tôi thiên về khai thác đời sống nội tâm, tình cảm, ít có những chuyện đùng đoàng, chiến đấu. Tôi làm bài Đồng chí là tình cảm chân tình tự nhiên không có sự gò ép, gắng gượng nào và nó cũng nằm trong tư duy thơ ca quen thuộc của tôi. 

         Bài thơ có những hình ảnh cô đúc như Đầu súng trăng treo. Tôi thấy có bạn phân tích hình ảnh đầu súng là tượng trưng cho người chiến sĩ đang bảo vệ quê hương và vầng trăng tượng trưng cho quê hương thanh bình. Tôi không nghĩ thế khi viết, còn hình tượng thơ có thể gợi cho người đọc nghĩ thế là tùy ở các bạn. Vấn đề đối với tôi đơn giản hơn. Trong chiến dịch nhiều đêm có trăng. Đi phục kích giặc trong đêm, trước mắt tôi chỉ có ba nhân vật: khẩu súng, vầng trăng và người bạn chiến đấu. Ba nhân vật quyện với nhau tạo ra hình ảnh "đầu súng trăng treo". Lúc đầu tôi viết là "đầu súng mảnh trăng treo" sau đó bớt đi một chữ thành "Đầu súng trăng treo". Ngoài ra, hình ảnh bốn chữ này còn có nhịp điệu như nhịp lắc của một cái gì lơ lửng chông chênh trong sự bát ngát. Nó nói lên một cái gì lơ lửng ở rất xa chứ không phải là buộc chặt. Suốt đêm, vầng trăng ở bầu trời cao xuống thấp dần và có lúc như treo lơ lửng trên đầu mũi súng. Những đêm phục kích chờ giặc, vầng trăng đối với chúng tôi như một người bạn; rừng hoang sương muối là một khung cảnh có thật. Rừng mùa đông ở Việt Bắc rất lạnh, nhất là vào những đêm có sương muối. Sương muối làm buốt tê da như những mũi kim châm và đến lúc nào đó bàn chân tê cứng đến mất cảm giác. Tất cả những gian khổ của đời lính trong giai đoạn này thật khó kể hết nhưng chúng tôi vẫn vượt lên được nhờ sự gắn bó, tiếp sức của tình đồng đội trong quân ngũ. Cho đến hôm nay, mỗi khi nghĩ đến tình đồng đội năm xưa, lòng tôi vẫn còn xúc động, bồi hồi.

                                            (Nhà văn nói về tác phẩm, NXB Văn học, Hà Nội, 1994)

Âm nhạc trong Truyện Kiều - GS. Trần Văn Khê

Đã từ lậu rồi, bạn đọc và những người hâm mộ tác phẩm "Truyện Kiều" băn khoăn tự hỏi về hai câu hỏi sau, mà chỉ có một người có thể giúp chúng ta giải đáp những thắc mắc này.

Cây đàn của Vương Thúy Kiều hình tròn hay bầu dục?

Kiều đã đánh đàn mấy lần, ở đâu, cho ai nghe?

ÂM NHẠC TRONG TRUYỆN KIỀU

                                                                                                      Gs. TRẦN VĂN KHÊ(*)

Chưa có trong một tác phẩm văn chương nào của Việt Nam mà âm nhạc được nhắc đến nhiều như trong truyện Kiều của Nguyễn Du. Khi muốn mạn đàm về âm nhạc trong truyện Kiều, chúng ta có thể đặt ra nhiều câu hỏi như sau:

Câu hỏi thứ nhất: Thúy Kiều dùng cây đàn gì?

Những họa sĩ thiết kế trang bìa thường vẽ Thúy Kiều ôm cây đàn Tì bà. Riêng tôi, tôi đã trả lời câu hỏi này từ lâu, đã có in ra bằng Pháp ngữ và Việt ngữ những tiểu luận về cây đàn ấy và đã khẳng định rằng Thúy Kiều không đàn cây Tì bà như phần đông các họa sĩ đã vẽ. Cây đàn trong tay Thuý Kiều vừa có thùng đàn tròn như mặt trăng: “Trên hiên treo sẵn cầm trăng”; Cây đàn ấy lại có bốn dây “Bốn dây to nhỏ nên vần cung thương”. Cây đàn đó phải là một loại với Hồ cầm “Nghề riêng ăn đứt, Hồ cầm một chương”. Sau khi xem trong sách Thích danh và Tự điển Từ Nguyên - Từ Hải thì chỉ có ba cây đàn thuộc về Tì Bà loại: tứ huyền Tì bà, ngũ huyền Tì bà và Nguyễn Tì bà. Ba cây đàn ấy đều có thể được gọi là Hồ cấm. Nhưng hai cây đầu thì thùng đàn hình bầu dục chỉ có cây Nguyễn Tì bà tên thật là Nguyễn cầm do Nguyễn Hàm đời Tấn chế ra. Đàn có thùng hình tròn như mặt trăng, có bốn dây, cần dài hơn Nguyệt cầm của Trung Quốc, hiện đã thất truyền tại Trung Quốc, chỉ còn hình vẽ của Nguyễn cầm trong động Đôn Hoàng và một cây đàn nguyên bản trong Bảo tàng viện Shosoin tại Nara, Nhựt Bổn. Chúng ta cũng không thể nói đó là cây đàn nguyệt vì chữ Hán gọi là “Yue Qin” tức Nguyệt cầm thì thùng đàn tròn mà cần đàn rất ngắn thường ở trong tay người bán hàng rong chứ người quí tộc không sử dụng Yue Qin. Tiếng Việt đàn Nguyệt cầm ngày nay gọi là đàn Nguyệt dưới thời cụ Nguyễn Du không được gọi là Nguyệt cầm mà mang tên đàn Song Vận. Điều này phỏng theo tư liệu đã in trong quyển “Đại Thanh hội điển sự lệ”, sử gia Trung Quốc có chép lại tên các cây đàn của dàn nhạc An Nam quốc nhạc, là một trong chín dàn nhạc của nước ngoài có mặt tại triều nhà Thanh tức là một thời đại với Nguyễn Du.

Vậy cây đàn Thúy Kiều sử dụng phải là Nguyễn cầm. Cụ Nguyễn Du có lẽ thích cây đàn Nguyễn cầm nên để nó trong tay Thuý Kiều và cả một người danh cầm khác ở làng Long Thành trong bài viết bằng chữ Hán có mấy câu:

“ Long Thành cầm giả ca ....

Độc thiện Nguyễn cầm ...”

Có nghĩa là một người ca nhi biết đờn Cầm ở làng Long Thành, chuyên đời rất hay cây Nguyễn cầm.

Cây đàn Nguyễn với âm thanh cao trong được ví như là “Tự thi thiên thượng nhân gian đệ nhất thanh” tạm dịch là “tự kiêu hãnh là tiếng nhạc từ cõi trời thứ nhất trong cõi người” đã được sử dụng rộng rãi và giữ vị trí quan trọng trong các loại Nhạc cụ từ thời Lê, cho đến thời Tây sơn.

Đàn Nguyễn được lưu giữ trong Bảo tàng Quốc gia Tokyo. Ảnh: Hà Vũ Trọng

Câu hỏi thứ hai: Trong cả truyện, Kiều đã đàn bao nhiêu lần, đàn cho ai nghe và trong dịp nào?

Kể cả những lần Nguyễn Du chỉ nói phớt qua thì Thuý Kiều đàn tất cả tám lần.

+ Lần thứ nhất, Kiều đàn cho Kim Trọng nghe khi gặp gỡ lần đầu. Kim Trọng tự tay lấy cây đàn “Cầm trăng”, dâng đàn lên ngang mày và yêu cầu Thúy Kiều đàn cho mình nghe vì đã biết tiếng Thúy Kiều là một danh cầm. Lần này, tác giả đã dùng tới hai mươi tám câu thơ (từ câu 463 đến câu 490).

Rằng nghe nỗi tiếng cầm đài

Nước non luống những lắng tai Chung Kỳ

Thưa rằng: “Tiện kỹ sá chi

Đã lòng dạy đến, dạy thì phải vâng”

Hiên say treo sẵn cầm trăng

Vội vàng sinh đã tay nâng ngang mày.

Nàng rằng: “Nghề mọn riêng tay

Làm chi cho bận lòng nầy lắm thân!”

So lần dây Vũ dây Văn

Bốn dây to nhỏ theo vần Cung, Thương.

Khúc đau Hán Sở chiến trường

Nghe ra, tiếng sắt tiếng vàng chen nhau.

Khúc dâu Tư Mã Phượng cầu

Nghe ra như oán như sầu phải chăng !

Kê Khang, nầy khúc Quảng lăng

Một rằng lưu thủy, hai rằng hành vân.

Quá quan, nầy khúc Chiêu Quân

Nửa phần luyến chúa, nửa phần tư gia.

Trong như tiếng hạc bay qua

Đục như tiếng suối mới sa nửa vời

Tiêng khoan như gió thoảng ngoài

Tiếng mau sầm sập như trời đổ mưa.

Ngọn đèn khi tỏ khi mờ

Khiến người ngồi đó cũng ngơ ngẩn sầu

Khi tựa gối, khi cúi đầu

Khi vò chín khúc khi chau đôi mày.

Rằng: “Hay thì thật là hay

Nghe ra ngậm đắng nuốt cay thế nào!”

+ Lần thứ nhì, khi Mã Giám Sinh đến làm trung gian lấy ba trăm lạng bạc mà chuộc tội cho Vương Ông, đã gạt Thúy Kiều bắt nàng phải đàn cho mình nghe và gầy cuộc trăng hoa (câu 640: “Ép câu cầm nguyệt thử bài quạt thơ”)

+ Lần thứ ba, Kiều bị bắt buộc phải đàn khi tiếp khách trong lầu xanh (câu 1246: “Cung cầm trong nguyệt nước cờ dưới hoa”).

+ Lần thứ tư, sau khi gặp Thúc Sinh trong lầu xanh, một hôm Kiều có đàn cho Thúc Sinh nghe (câu 1298: “Bàn vây điểm nước, đường tơ họa đàn”).

+ Lần thứ năm, khi Hoạn Thơ biết chồng mình là Thúc Sinh đã dan díu với một khách làng chơi là Thúy Kiều thì tìm cách bắt nàng về nhà hành hạ như một hoa nô. Khi biết Thúy Kiều có tiếng đàn hay, một hôm, Hoạn Thơ bảo Thúy Kiều đàn cho mình nghe (câu 1777 đến 1780).

Phải đêm êm ả chiều trời

Trúc tơ hỏi đến nghề chơi mọi ngày

Lĩnh lời nàng mới lựa dây

Nỉ non thánh thót dễ say lòng người.

Sau khi nghe Thúy Kiều “lên dây nắn phím” thì Hoạn Thơ cũng có chút thương tài mà đối đãi bớt phần nghiêm khắc.

+ Lần thứ sáu, khi Thúc Sinh về nhà, Hoạn Thơ chẳng những bắt Thúy Kiều dâng rượu để “làm cho nhìn chẳng được nhau”, lại còn bắt nàng đàn cho Thúc sinh nghe (câu 1850 đến 1862).

“...Bản đàn thử dạo một bài chàng nghe!”

Nàng đà tán hón tê mê

Vâng lời ra trước bình the vặn đàn;

Bốn dây như khóc như than

Khiến người trên tiệc cũng tan nát lòng!

Cũng trong một tiếng tơ đồng

Người ngoài cười nụ, người trong khóc thầm

Giọt châu lả chả khôn cầm

Cúi đậu chàng những gạt thầm giọt Tương

Tiểu thư lại thét lấy nàng

“ Cuộc vui gây khúc đoạn trường ấy chi?

Sao chẳng biết ý tứ gì?

Cho chàng buồn bã tội thì tại ngươi” 

+ Lần thứ bảy, khi Hồ Tôn Hiến gạt Thúy Kiều khuyên Từ Hải ra hàng, phục binh bất ngờ xuất hiện. Từ Hải mặc dầu võ dõng nhưng “mãnh hổ nan địch quần hồ” nên đã bị tử trận và chết đứng. Sau khi đó, Hồ Tôn Hiến đã bắt Thúy Kiều dâng rượu và ép nàng phải đàn cho mình nghe (câu 2567 đến 2578).

Bắt nàng thị yến dưới màn

Dở say lại ép cung đàn nhặt tâu

Một cung gió thảm mưa sầu

Bốn dây nhỏ máu năm đầu ngón tay

Ve ngâm vượn hó nào tày

Lọt tai Hồ cũng nhăn mày rơi châu.

Hỏi rằng: “Này khúc ở đâu?

Nghe ra muôn oán nghìn sầu lắm thay!”

Thưa rằng: “Bạc mệnh khúc nầy

Phổ vào đàn ấy những ngày còn thơ

Cung cầm lựa những ngày xưa

Mà gương bạc mệnh bây giờ là đây”

+ Lần thứ tám, đàn cho Kim Trọng nghe lúc tái ngộ, đoàn viên (từ câu 3197 đến 3206).

Phím đàn dìu dặt tay tiên

Khói trầm cao thấp, tiếng huyền gần xa

Khúc đâu đầm ắm dương hoà

Ấy là hồ điệp hay là Trang sinh.

Khúc đâu êm ái xuân tình

Ấy hồn Thục đế hay mình Đỗ Quyên

Trong sau châu nhỏ duềnh quyên

Ấm sao hạt ngọc Lam điền mới đông

Lọt tai nghe suốt năm cung

Tiếng nào là chẳng não nùng xôn xao. 

Khi xem qua tám lần ấy, chúng ta thấy rằng Thúy Kiều chưa lần nào tự nguyện mà đàn. Đối với Từ Hải, người đã giúp cho Kiều báo ân, báo oán, nàng chưa một lần nào đàn cho chàng nghe. Lần quan trọng nhứt là lần đầu khi Kiều đàn cho Kim Trọng theo lời yêu cầu của chàng, tác giả tả rành mạch tiếng đàn và kể tên cả những bản đã đàn.

(*) Giáo sư Trần Văn Khê – Tiến sĩ ngành âm nhạc học người Việt Nam đầu tiên tại Pháp và từng là giáo sư tại Đại Học Sorbone, Pháp, thành viên danh dự Hội đồng Âm nhạc Quốc tế, UNESCO. Ông là người có bề dày trong hoạt động nghiên cứu, giảng dạy, có công trong quảng bá Âm nhạc Việt Nam nói riêng, Văn hóa Việt Nam nói chung ra thế giới.

360 động từ bất qui tắc Tiếng Anh - cứ thuộc đi rồi hãy học thêm những thứ khác

Trong 12 năm đi học Tiếng Anh mình đã gặp rất nhiều Động từ bất qui tắc khó nhằn, khó nhớ. Định bụng: phải làm một quyển sổ ghi chép hết lại số động từ bất qui tắc này rồi thống kê xem có bao nhiêu mà đến bây giờ mới làm được!
Nhất định phải chia sẻ cho tất cả mọi người, nhất là các em học sinh còn ngồi trên ghế nhà trường, còn phải đối mặt với Tiếng Anh trong các kỳ thi dài dài...

https://drive.google.com/file/d/1NODa29VD-pq7S1yLrFX3raHtToE7mXIs/view?usp=sharing

"Một hai nghiêng nước nghiêng thành" - Câu thơ khó lí giải, cắt nghĩa nhất trong truyện Kiều

Trong Truyện Kiều, Nguyễn Du ba lần nhắc tới vẻ đẹp “nghiêng nước nghiêng thành” của Kiều, khi thì làm Kim Trọng thở than, khi làm Thúc Sinh thẫn thờ, và lần đầu tiên thành ngữ này xuất hiện là ở trích đoạn “Chị em Thúy Kiều”.

Một hai nghiêng nước nghiêng thành,

Sắc đành đòi một tài đành họa hai.

            Bấy lâu nay, một số giáo viên khi giảng đến đoạn này đều không giảng kỹ cho các học sinh hiểu ý tứ của cụm từ được ghép bởi hai số từ rất lạ “Một hai”này. Như vậy, tại sao thi hào Nguyễn Du lại dùng “một hai” mà không dùng “ba bốn” hay “năm sáu”? Chúng ta phải đi sâu tìm hiểu kỹ thành ngữ này gắn vì nó liền với một giai thoại khá dài dòng và không dễ hiểu hết cho được.

Ðời nhà Hán, Vua Vũ Ðế (140- 86 trước Dương lịch) vốn người háo sắc. Vua không than thở vì mình chưa làm gì cho dân được hạnh phúc cơm no áo ấm, mà ngược lại, thường than thở trong đời mình chưa gặp được người đẹp nào vừa lòng để âu yếm trong vòng tay. Nhà vua thường trách:

 - Trẫm xây đài Minh Quang kén hai ngàn gái đẹp ở vùng Yên, Triệu. Qúa 30 tuổi sa thải, cho về quê. Thế mà trong đài có trên mười ngàn gái đẹp nhưng chưa có một ai đẹp cho vừa lòng trẫm. Thật là thiên hạ thiếu giai nhân tuyệt sắc!

            Bấy giờ có người phường chèo danh tiếng tên Lý Diên Niên hầu trong nội điện, có người em gái sắc đẹp tuyệt vời đương làm nàng hầu cho công chúa Bình Dương. Nghe Vua than như thế, nhân một hôm hát chầu Vua, Lý hát một bài:

Bắc phương hữu giai nhân

Tuyệt thế nhi độc lập

Nhất cố khuynh nhân thành

Tái cố khuynh nhân quốc

Khởi bất tri

Khuynh thành dữ khuynh quốc

Giai nhân nan tái đắc

        Nghĩa:

Phương Bắc có giai nhân

Tuyệt vời đứng riêng bực

Một nhìn (liếc) người nghiêng thành

Nhìn lại (hai liếc) người nghiêng nước

Lẽ nào không biết được

Người đẹp thành nước nghiêng

Người đẹp khó tìm gặp

            Nghe hát, nhà Vua thở dài:

 - Thế gian quả có người đẹp đến thế chăng?

     Công chúa Bình Dương nhân đứng hầu bên cạnh, tâu:

 - Diên Niên có người em gái đẹp tuyệt trần, còn hơn người trong bài hát ấy nữa.

     Nhà Vua truyền đòi vào xem mặt. Qủa là một giai nhân tuyệt sắc. Nàng lại còn giỏi nghề múa hát. Nhà Vua đắm đuối say mê, liền phong nàng làm Lý phu nhân, từ ấy quyến luyến không lúc nào rời.

            Sau nàng đau bệnh mà chết, khiến Vũ Đế khóc ngất như trẻ thơ, sai đào ao Côn Linh, kết thuyền hình chim phượng thả trong ao đi chơi giải buồn. Vũ Đế còn sai người lấy nến bằng mỡ rồng soi vào khoang thuyền để tìm lại hình ảnh Lý phu nhân... Văn nhân Trung Hoa cũng nhiều người dùng chữ “khuynh thành” để tả giai nhân. Kiều vốn đẹp như vậy đó, mà tài thì cũng không kém. Ở đây có chữ “đòi” trong “sắc đành đòi một tài đành họa hai” là chữ cổ, nghĩa là “nhiều phần”. Để nói về sắc thì chỉ có một người như nàng; còn về tài “cầm kỳ thi họa”, may ra thế gian có được người thứ hai. Kiều được trời ban cho trí thông minh thiên bẩm nên mới gọi là “thông minh vốn sẵn tính trời”. Từ nhỏ, nàng chẳng những biết làm thơ, vẽ tranh, mà còn rất mực tài hoa trong việc đánh đàn và sáng tác nhạc.

THẦN TRỤ TRỜI - thần thoại cổ đại Việt Nam

THẦN TRỤ TRỜI

Thuở ấy, chưa có muôn vật và loài người. Trời đất chỉ là một vùng hỗn độn, tối tăm. Bỗng xuất hiện một vị thần khổng lồ, cao lớn vô cùng, chân dài không sao tả xiết. Mỗi bước thần đi là băng từ vùng này qua vùng khác, vượt từ núi nọ sang núi kia.

Một hôm, thần vươn vai đứng dậy, ngẩng đầu đội trời lên. Thần đào đất, khuân đá, đắp thành một cái cột vừa to, vừa cao để chống trời. Cột đắp lên cao chừng nào thì trời như tấm màn mênh mông được nâng dần lên chừng ấy. Thần một mình hì hục đào, đắp, cột đá cứ cao dần, cao dần và đẩy vòm trời lên tận mây xanh.

Từ đó, trời đất mới phân đôi. Đất bằng như cái mâm vuông, trời tròn như cái bát úp, chỗ trời đất giáp nhau ấy là chân trời.

Khi trời đã cao và khô cứng, thần liền phá tan cột đi, lấy đất đá ném tung ra khắp nơi. Mỗi hòn đá văng đi biến thành một hòn núi hay một hòn đảo, đất tung tóe ra mọi nơi thành gò, đống, thành những dải đồi cao. Vì thế, mặt đất ngày nay không còn bằng phẳng mà có chỗ lõm, chỗ lồi. Chỗ thần đào sâu để lấy đất đá đắp cột, ngày nay là biển cả mênh mông.

Cột trụ trời bây giờ không còn nữa. Người ta kể rằng vết tích cột đó ở núi Thạch Môn, vùng Hải Dương. Núi ấy còn gọi là Kình Thiên Trụ tức Cột chống Trời.

Sau khi thần Trụ Trời chia ra trời đất thì có những thần khác nối tiếp công việc xây dựng nên cõi thế gian này. Các vị thần đó rất nhiều, như thần Sao, thần Sông, thần Núi, thần Biển...

Vì vậy, dân gian có câu hát còn truyền đến ngày nay:

Ông đếm cát

Ông tát bể (biển)

Ông kể sao

Ông đào sông

Ông trồng cây

Ông xây rú (núi)

Ông trụ trời...